De effecten van bijwerkingen

Bijwerkingen bij het gebruik van medicijnen kan grote invloed hebben op het dagelijks leven van patiënten. “Het komt voor dat iemand de deur niet meer uit durft”, geeft Van Lint als voorbeeld. “Het vertrouwen in een geneesmiddel kan hierdoor dalen waardoor sommige mensen het minder trouw innemen. Dat heeft weer gevolgen voor de aandoening waarvoor ze het medicijn nemen. Al met al kunnen bijwerkingen op veel vlakken grote invloed hebben.”

Tot nu toe beperkte informatie

Duidelijke informatie over eventuele bijwerkingen is dus belangrijk. “Je vindt informatie over bijwerkingen in de bijsluiter. Over het algemeen staat daarin welke bijwerkingen kunnen optreden, bij hoeveel mensen dat voorkomt en bij welke klachten je actie moet ondernemen. Heel soms staat er ook in wanneer een bijwerking optreedt. Maar eigenlijk is de informatie heel beperkt.”

Verbeterde informatie over bijwerkingen

Hoewel de invloed ervan op het leven van patiënten groot kan zijn, is de informatie over bijwerkingen gering. Dat kan beter, vindt Van Lint.

“Hoe lang kan het duren? Kan het overgaan? Zit er een patroon in? Heb je er bijvoorbeeld vooral in de ochtend last van, of juist als je het medicijn toedient? Die informatie is er niet. Als je dat wel weet, dan weet je wat je kunt verwachten en dat kan helpen om beter of anders met een bijwerking om te gaan. Als je een bijwerking sneller herkent, kun je die bespreekbaar maken en sneller actie ondernemen. Dat helpt ook bij verwachtingsmanagement.”

Verder onderzoek

Informatie over bijwerkingen die in de bijsluiter is te vinden, komt van onderzoeken en van farmacovigilante centra. Lareb is zo een centrum. “Voor er een nieuw medicijn op de markt komt, is er al veel onderzoek naar gedaan. Je weet dan al behoorlijk wat over bijwerkingen”, vertelt Van Lint. “Maar je weet niet alles. Veel medicijnen zijn bijvoorbeeld niet op de lange termijn getest. Of ze zijn niet in verschillende populaties getest, zoals onder ouderen of mensen die meerdere aandoeningen hebben.”

Aanpassen bijsluiter

Centra als Lareb zijn er om nieuwe informatie over medicatie te monitoren en nieuwe bijwerkingen te signaleren opdat een bijsluiter kan worden aangepast. Van Lint zegt: “Wij krijgen veel data van patiënten over hoe zij bijwerkingen ervaren. We zagen dat daar veel en rijke informatie in zit, maar we wisten niet wat het nu precies vertelde. Dat wilden we weten en dat is het begin geweest van mijn onderzoek.”

Wil je het hele artikel lezen?

Dit artikel staat in ReumaMagazine 7-2025. Je kunt het ook hier lezen.