In Nederland hebben tussen één en twee miljoen mensen artrose, een volksziekte dus. Toch hebben reumatologen deze mensen weinig te bieden dat de klachten kan verminderen. Medicijnen zijn er bijvoorbeeld nauwelijks, eigenlijk alleen pijnstillers. Alle reden dus om te werken aan nieuwe behandelingen, aan adviezen die patiënten echt vooruit helpen.

Mobi-lab

Het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam heeft onlangs het ‘MOBI-lab’ geïnstalleerd. MOBI is de afkorting van MOtion Biomechanics & Imaging. Het MOBI-lab is een lopende band op een krachtenplateau met daaromheen allerlei meetapparatuur, bedoeld om zo precies mogelijk in beeld te brengen hoe iemand zijn of haar gewrichten gebruikt. Tegelijkertijd worden röntgenopnames gemaakt. Het apparaat wordt ontwikkeld voor mensen met artrose, om te kijken hoe zij bewegen en hoe de krachten over het gewricht worden verdeeld. Met andere woorden: of er een biomechanische factor in het spel is die de artrose mogelijk nadelig beïnvloedt. Voorlopig wordt alleen gekeken naar de knie.

Biomechanische factoren

Sita Bierma-Zeinstra, hoogleraar artrose aan Erasmus MC, vertelt over deze biomechanische factoren. “Artrose wordt vaak beschreven als slijtage aan het kraakbeen, maar onderzoek van de laatste jaren toont aan dat dit niet de kern van de zaak is.” Bierma omschrijft artrose als “een verkeerde reactie van het gewricht op belasting”. “Je kunt ook zeggen: het gewricht vertoont een overreactie; het raakt geïrriteerd.”

Bij artrose kunnen meerdere weefsels betrokken zijn. Niet alleen het kraakbeen, maar ook de botten, de spieraanhechtingen, het gewrichtsvlies en de gewrichtsvloeistof. Soms treden daarbij ontstekingen op.

'Paden' richting artrose

Er zijn verschillende ‘paden’ richting artrose, met risicofactoren zoals genetische aanleg, overgewicht en geslacht. Er is ook een pad waar het biomechanische aspect op de voorgrond staat. Sita Bierma: “Bij sommige vormen van artrose blijkt iemands manier van bewegen of de vorm van het gewricht doorslaggevend.” In z’n algemeenheid is beweging goed voor iemand - voor het kraakbeen is het zelfs noodzakelijk. Maar bij artrose kunnen bepaalde bewegingen ook schadelijk zijn. Dat is de biomechanische kant van de ziekte, en bij een aantal mensen speelt dit nadrukkelijk mee. “We willen de diagnose artrose zo precies mogelijk stellen: van welk pad richting de ziekte is hier sprake?”

Minder klachten

“Als we op de loopband constateren dat iemand z’n gewrichten verkeerd belast, dan kunnen we een behandeling aanbieden die de belasting van het gewricht gunstiger maakt. Dit kan leiden tot minder klachten en minder progressie van de ziekte.”

Dit verhaal staat in ReumaMagazine 8-2024. Je kunt het ook hier lezen.