“Ik begin workshops altijd heel stoer met de opmerking dat deelnemers waarschijnlijk al vijf, tien of twintig jaar chronisch moe zijn en dat mij is gevraagd om in drie kwartier uit te leggen hoe ze daar van af kunnen komen”, vertelt hoogleraar psychologie Rinie Geenen. Maar ook ik kan geen wonderen verrichten. Ik presenteer de oplossing voor dit lastige probleem in het boekje weliswaar eenvoudig, maar dat betekent nog niet dat het probleem gemakkelijk is op te lossen.” Het aandachtsgebied van Rinie Geenen is psychologie van de patiëntgestuurde zorg. Daarvoor boog hij zich over psychosociale aspecten van reumatische aandoeningen. Geenen heeft zijn sporen verdiend als onder andere columnist voor FES, de vereniging voor mensen met fibromyalgie en nu met het boekje Moeheid aanpakken.
Persoonlijke benadering van Rinie Geenen
Geenen volgt een persoonlijke benadering. “Veel factoren beïnvloeden moeheid. Denk aan een speelgoedmobiel. Als één onderdeel beweegt, dan beweegt de rest ook. Bij het ene mobiel wordt de beweging vooral bepaald door één zwaar onderdeel, bij andere mobielen zijn veel kleine onderdelen even zwaar en bepalend voor de bewegingen. Zoals elk mobiel anders is, zo verschillen mensen van elkaar. Daarom moet je eerst ontdekken welke factoren belangrijk zijn voor het beïnvloeden van jouw moeheid.”
Hij benoemt zeven factoren. “Bij de ene persoon weegt de ene factor zwaarder dan bij een ander. De bedoeling is dat je de zeven kaartjes in het boekje (één factor per kaart) op volgorde legt: de factor waarvan je denkt dat die de meeste invloed heeft op je eigen moedheid, komt bovenaan. Verandering van leefstijl is een medicijn tegen chronische moeheid. Om te voorkomen dat goede voornemens stranden, is het belangrijk om een actieplan te maken, waarin concreet staat omschreven wat je, waar, wanneer, hoe lang en eventueel met wie gaat doen.”
Ingesleten gewoontes veranderen
Diep ingeslepen gewoontes verander je niet van de ene op de andere dag. Geenen: “Het duurt maanden om je leefstijl duurzaam te veranderen. Je hebt geduld en doorzettingsvermogen nodig om chronische moeheid te verminderen.” Hij denkt er niet licht over: “Een garantie voor succes kan ik niet bieden. Het is zelfs mogelijk dat ik mensen moet teleurstellen omdat het hen niet lukt om de moeheid te verminderen. Maar ik blijf positief. Er is zeker een aantal mensen dat baat heeft bij het zelfhulpboekje. Ik raad iedereen aan om het te proberen. Niet geschoten is altijd mis.”
Wil je het boekje liever ‘analoog’ lezen in plaats van digitaal? Het zelfhulpboek is ook te krijgen bij sommige reumatologen en kan worden aangevraagd bij ReumaZorg Nederland.
