Onderzoeker Sibren van den Berg (Medicijn voor de Maatschappij, Amsterdam UMC) ontwikkelde het rekenmodel om tot een realistische prijs voor oude medicijnen te komen en in de toekomst andere middelen. Hij en zijn collega-onderzoekers van onder andere Zorginstituut Nederland  berekenden dat het middel tussen de 452 en 1.996 euro per patiënt per jaar zou mogen kosten: 90 procent lager dan de nu gevraagde prijs van 24.000 euro per jaar. De onderzoekers werkten in het model drie scenario’s uit; een minimum en een maximumprijs gebaseerd op schattingen van alle kosten voor het op de markt brengen van een oud middel, en een scenario waarbij dit medicijn als een heel ‘nieuw’ middel werd beschouwd. Zelfs in het duurste geval zou de prijs nog vele malen lager uitvallen dan de gevraagde prijs door de fabrikant. "Ons rekenmodel is geschikt voor medicijnen die al vele jaren gebruikt worden en ineens opnieuw worden geregistreerd. Het kan zorgverzekeraars, Zorginstituut Nederland en de minister inzicht geven in realistische kostprijzen van dit type medicijnen. We hopen dat we hiermee bijdragen aan de beschikbaarheid van medicijnen voor zeldzame ziekten voor een maatschappelijk aanvaardbare prijs", aldus Van den Berg.

Kostenstijging

Het onderzoek naar een realistische prijs voor oude medicijnen richtte zich in eerste instantie op mexiletine, een medicijn dat in de jaren 70 van de vorige eeuw voor de behandeling van ernstige hartritmestoornissen op de markt werd gebracht. Vanaf de jaren 80 werd het ook gebruikt voor de neurologische spierziekte niet-dystrofe myotonie. Het medicijn werd tot 2018 nooit officieel geregistreerd voor gebruik bij deze spierziekte en werd zodoende off-label voorgeschreven. Dit komt vaker voor bij medicijnen die meerdere toepassingen hebben.
In 2018 registreerde een fabrikant mexiletine als weesgeneesmiddel onder de naam Namuscla. Hierdoor kreeg het bedrijf marktexclusiviteit voor tien jaar – geen andere fabrikant mag dan het middel op de markt brengen. De kosten van het medicijn, die ooit 249 euro per patiënt per jaar bedroegen, stegen naar meer dan 24.000 euro per patiënt per jaar. Door die hoge prijs heeft het Zorginstituut aan het ministerie van VWS geadviseerd om Namuscla niet op te nemen in het basispakket van de zorgverzekering. Als mexiletine niet wordt vergoed vanuit de basisverzekering heeft dat grote gevolgen voor de patiënten. Het Zorginstituut adviseert het ministerie dan ook om apotheekbereidingen (‘magistrale bereiding’) van mexiletine te vergoeden, in plaats van het dure middel.

Wil je meer weten over reuma? Kijk dan in de rubriek Reuma van A tot Z.