Mensen met reuma hebben een grotere kans op osteoporose en botbreuken. Bisfosfonaten zijn een groep geneesmiddelen die worden voorgeschreven om de botten te versterken, vaak in combinatie met vitamine D3 en soms met calcium. Vooral alendroninezuur en risedroninezuur worden veel gebruikt. Hoewel veel mensen baat hebben bij bisfosfonaten, kunnen ze daarnaast bijwerkingen geven. Bijwerkingencentrum Lareb ontvangt hier ook regelmatig meldingen over. 

Bijwerkingen

De meest voorkomende bijwerkingen van bisfosfonaten zijn pijn in de botten, spierpijn en gewrichtspijn. Deze klachten treden meestal op binnen enkele dagen tot enkele maanden na starten met de behandeling en gaan vaak over na stoppen met het medicijn. Bij de start van de behandeling met bisfosfonaten kunnen soms ook griepachtige verschijnselen met koorts optreden.

Andere veelvoorkomende bijwerkingen van bisfosfonaten zijn

•          hoofdpijn

•          (draai)duizeligheid

•          maagdarmklachten, zoals buikpijn, diarree, obstipatie, maagklachten en winderigheid

•          haarverlies

•          jeuk

•          gevoel van zwakte

•          zwelling van de ledematen of gewrichten

Maagdarmklachten komen vooral voor bij gebruik van bisfosfonaten in tabletvorm. Bisfosfonaten kunnen de slokdarm beschadigen. Hierdoor kunnen irritatie, ontsteking of zweertjes ontstaan. Het is daarom belangrijk de tabletten met een glas kraanwater in te nemen en daarna een half uur rechtop te blijven zitten. Zo komen de tabletten niet te lang in aanraking met de slokdarm. Wanneer mensen bij gebruik van een bisfosfonaat maagdarmklachten krijgen, kunnen ze overstappen op een ander medicijn. Bespreek dit daarom altijd met een arts.

Meldingen bij Bijwerkingencentrum Lareb

Bijwerkingencentrum Lareb ontving verschillende meldingen over bijwerkingen bij bisfosfonaten. De bijwerkingen die het vaakst gemeld werden, staan ook in de bijsluiter. Veel meldingen gingen bijvoorbeeld over haaruitval. De ernst van de haaruitval in deze meldingen liep uiteen: van dunner haar tot kale plekken. Ook beschreven sommige melders dat de haaruitval het ergst was in de dagen net na inname, en minder in de dagen vlak voor een nieuwe inname. In veel gevallen beschreven melders dat de haargroei terugkwam na stoppen met het middel. Zo beschreef iemand bijvoorbeeld dat er na stoppen weer donshaartjes op de kale plekken terug groeiden.

Zeldzame bijwerkingen van bisfosfonaten

In enkele gevallen maken bisfosfonaten de huid gevoeliger voor uv-licht, van zowel de zon als van de zonnebank. Bij de start met bisfosfonaten is het verstandig om uit direct zonlicht te blijven, of beschermende kleding te dragen en zonnebrandcrème te gebruiken.

Bij langdurig gebruik neemt de kans op zeldzame maar ernstige bijwerkingen toe. Voorbeelden van zeldzame maar ernstige bijwerkingen zijn botafsterving van de kaak, botschade in het oor of scheurtjes of breuken in het dijbeen. Bij klachten als oorpijn, tand- of kaakpijn of pijn in de liesstreek is het daarom verstandig om een arts te raadplegen.

Dit artikel staat in ReumaMagazine 1-2024. Het is geschreven door Jette van Lint en Helen Gosselt, werkzaam bij Bijwerkingencentrum Lareb. Wil je meer weten? Kijk dan op de kennispagina van Bijwerkingencentrum Lareb.