Kunst in het ziekenhuis

Beeldende kunst heeft een positief effect op de gezondheid van mensen. Daar zijn steeds meer wetenschappelijke bewijzen voor. Maar er is nog relatief weinig bekend over de betekenis van kunst in het ziekenhuis. Tineke Abma deed samen met haar team onderzoek naar de betekenis van beeldende kunst in het ziekenhuis voor patiënten en naasten.


Gelukstofjes

“Kunst is op een andere manier helend dan bijvoorbeeld gips bij een botbreuk”, legt Abma uit. “Als een arts gips om je arm doet, is dat functioneel. Maar als je kunst ziet, komen er emoties in je los. Kunst werkt in op het brein, op lichamelijke processen – er komen bijvoorbeeld gelukstofjes vrij, op je emoties, op de mensen om je heen, op alles tegelijk.” 

Meer dan patiënt

In het onderzoek gaven patiënten en naasten aan dat kunst in het ziekenhuis hen emotioneel raakt, waardoor ze zich meer mens voelen in plaats van alleen ‘een ziek lichaam’. Abma: “Patiënten komen naar het ziekenhuis om behandeld te worden. Alles draait om hun ziekte. Als ze naar kunst kijken, denken ze: hé, ik ben meer dan een patiënt. Ik ben ook nog moeder, partner van, ik heb hobby’s, ik heb een levensgeschiedenis.”    

Kunst zorgt bovendien voor afleiding als patiënten en hun naasten zitten te wachten in een gang of op de poli. Tijdens het wachten maken ze zich ongerust of zitten ze te piekeren. Als er dan iets fantasierijks of fascinerends hangt, kunnen ze daarnaar kijken.

Lees het hele verhaal.

In ReumaMagazine hebben we geschreven over kunstenaars met reuma. Deze rubriek pakken we in 2025 weer op. Wil je alvast terugkijken? Lees bijvoorbeeld over hoe sclerodermie het leven van Paul Klee beïnvloedde.

* Tineke Abma is bijzonder hoogleraar Ouderenparticipatie bij Leiden Universitair Medisch Centrum (LUMC). Per 1 september is zij ook bijzonder hoogleraar Kunst en Zorg bij Erasmus School of Health Policy & Management (ESHPM) geworden.