In het Britse onderzoek naar onder andere reuma en herfstweer is het verband onderzocht tussen pijnbeleving en vier weerselementen: temperatuur, relatieve vochtigheid, windsnelheid en luchtdruk. Wat blijkt: ongeveer driekwart van de mensen met reumaklachten ervaart dat de pijn afhangt van het weer. Hoe hoger de luchtvochtigheid en hoe lager de luchtdruk, hoe groter de kans dat reumaklachten opspelen (tot 20 procent meer). Windsnelheid heeft minder invloed en temperatuur nauwelijks. Er is geen medische verklaring. Pijn is een subjectieve gewaarwording die het gevolg kan zijn van gewrichtsontsteking maar ook kan worden beïnvloed door vermoeidheid, slechte slaap, angst en depressieve klachten. Het sterk wisselen van de klachten met weersinvloeden suggereert eerder een effect op gewaarwording dan direct op gewrichten.  

Volkswijsheid reuma en herfstweer

De volkswijsheid dat nat en koud weer reuma kunnen veroorzaken, zong tot de jaren vijftig nog rond in wetenschappelijke kringen, maar die theorie is inmiddels naar het rijk der fabelen verwezen. De Britse studie was opgezet om uit te zoeken of er achter de volkswijsheid een kern van waarheid zit. Dat lijkt zo te zijn: er is een verband tussen pijnbeleving en het weer. Om een grove inschatting te maken van ‘ongunstig reumaweer’ is gekeken naar drempels van luchtvochtigheid en luchtdruk waarboven of waaronder de pijnbeleving meestal toeneemt. De pijnlijke weerssituaties blijken het meest voor te komen in de herfst. Ongeveer 30-35 procent van de uren voldoet aan de criteria. In de winter is dat grofweg 25 procent en in de zomer en lente 20 procent. De luchtdruk is zowel in de herfst als in de winter laag, maar met name de luchtvochtigheid is hoog in de herfst.  
Overdag is het verschil tussen de seizoenen nog wat groter. Dat komt omdat in de lente en de zomer de luchtvochtigheid overdag meestal een stuk lager is. Overdag kan het weer in de herfst in 30 procent van de tijd pijnklachten verergeren, 20 procent in de winter, en slechts 10-15 procent in de lente en zomer. Is voor migraine de winter een hoofdpijnseizoen, voor mensen die lijden aan reuma blijkt met name de herfst een zorgenkindje.

Wil je meer weten over reuma? Kijk dan in de rubriek Reuma van A tot Z.