Jicht en pseudojicht hebben de naam goed behandelbaar te zijn. Bovendien zijn de gewrichtsontstekingen van voorbijgaande aard, ook wanneer je geen medicijnen gebruikt, en meestal loopt het bot geen blijvende schade op.
Felle jichtaanvallen
Jicht staat niettemin bekend om z’n felle aanvallen, zogeheten flares, die zich in een grote teen of ander gewricht kunnen voordoen. Oorzaak is een overmaat aan urinezuur in het bloed. Dat doet urinezuurkristallen neerslaan in het gewricht, een probleem dat soms verband houdt met een minder optimaal eetpatroon. ‘De koninklijke ziekte’ wordt het wel genoemd, omdat een overdadige manier van eten vroeger aan hoven niet ongebruikelijk was.
Maar het kan verkeren. In een recent persbericht schrijft het Nijmeegse Radboudumc dat het aantal gevallen van jicht de afgelopen dertig jaar wereldwijd is verdubbeld tot 45 miljoen. Oorzaken zijn vergrijzing en obesitas.
Vooral bij mannen
De ziekte komt vooral bij mannen voor, legt professor Leo Joosten uit. Hij is hoogleraar mechanismen van ontstekingsziekten bij de Radboud Universiteit en doet onderzoek naar jicht en pseudojicht. “Dit betreft een hormoonkwestie. Tot aan de menopauze hebben vrouwen oestrogenen in het bloed en deze behoeden hen voor te veel urinezuur. Na de menopauze kan jicht daarom ook bij hen optreden.” Pseudojicht is verwant aan jicht, maar daarbij staat niet urinezuur centraal maar zijn calciumkristallen de boosdoener. Pseudojicht is lastiger te behandelen, omdat de kristallen moeilijk oplossen in de gewrichten.
Oorzaken jicht
Jicht heeft zeker met voeding te maken, maar dit is niet de enige oorzaak. Het diepere probleem kan in de nieren zitten, die te veel uraat in het bloed achterlaten. Uraat is een zout van urinezuur. Wel kunnen voedingsproducten jichtaanvallen uitlokken. Dan gaat het om een teveel aan sommige groenten of vlees. Ook overmatig alcoholgebruik kan tot jicht leiden.
Medicijnen tegen de ziekte kunnen verschillende doelen dienen. Ze kunnen worden ingezet om zo snel mogelijk van de ontsteking af te komen, dus om de acute pijn te onderdrukken. Veelgebruikte middelen in dit verband zijn colchicine - gemaakt van de plant herfsttijloos - en prednison. Doel kan ook zijn om op de langere termijn het urinezuurgehalte te verminderen, zodat nieuwe aanvallen uitblijven. Een bekend middel in dit verband is allopurinol dat de vorming van urinezuur tegengaat.
Dit artikel stond in ReumaMagazine 4-2024. Lees hier het hele artikel.
