“Om steeds complexere operaties uit te voeren vertrouwen chirurgen steeds meer op geavanceerde instrumenten, zoals de chirurgische robot”, vertelt hoogleraar Moleculaire beeldvorming Fijs van Leeuwen. “Ook gebruiken chirurgen beeldgeleide technieken. Hierdoor kan een chirurg tijdens een operatie makkelijk ‘navigeren’ naar ziek weefsel, zoals een tumor. Deze zieke weefsels bevatten dan specifieke moleculen die opgespoord kunnen worden met een detector.” Technisch gezien is er nog veel meer mogelijk binnen de chirurgie. Maar waar heeft de patiëntenzorg nou het meeste baat bij? Onderzoekers van de afdelingen Radiologie, Heelkunde en Ontwikkeling Instrumentele Zaken publiceerden hun bevindingen in de European Journal of Nuclear Medicine and Molecular Imaging.
Patiëntenzorg heeft baat bij analyze
“We kunnen vaak aantonen dat een nieuwe chirurgische techniek potentie heeft, maar aantonen dat de techniek de zorg daadwerkelijk verbetert blijkt een uitdaging en duurt vaak jaren”, vertelt Van Leeuwen. “Daarnaast werkt elke chirurg net iets anders en ook het ruimtelijk inzicht verschilt per chirurg. Dit kan invloed hebben op het succes van een techniek”, vult Jos van der Hage, hoogleraar Chirurgische opleiding, aan.
De onderzoekers hebben daarom voor het eerst bewegingsanalyse gebruikt in combinatie met beeldgeleide chirurgie ten behoeve van de patiëntenzorg. “In de topsport is het tegenwoordig standaard dat de bewegingen van atleten tot in detail worden geanalyseerd. Ze doen dit om te kijken welke technologieën voor de meest efficiënte techniek zorgen, denk aan de klapschaats. Maar ze kijken ook hoe atleten zo efficiënt mogelijk kunnen bewegen om bijvoorbeeld net een paar seconden sneller te zijn”, legt Van Leeuwen uit. “Deze concepten kunnen we gebruiken om de impact van de door het LUMC geproduceerde prototypes te evalueren”, legt Jerry van der Ploeg, hoofd Ontwikkeling - Instrumentele Zaken, uit.
Betere besluitvorming
In samenwerking met het chirurgisch trainingscentrum Orsi Academy hebben de onderzoekers tijdens experimenten chirurgen geanalyseerd om zo te kijken welke meerwaarde beeldgeleide chirurgie heeft tijdens een operatie waarbij een chirurgische robot wordt gebruikt. “Uit onze experimenten blijkt dat beeldgeleide chirurgietechnieken een positief effect hebben op de besluitvorming van de chirurg. Dat betekent dat we nu meten dat de technieken daadwerkelijk de chirurg naar een voor het oog onzichtbaar doel kunnen sturen. De integratie van detectoren met chirurgische instrumenten maakt vervolgens de handelingen van de chirurg efficiënter. Hiermee bedoelen we dat de chirurg met minder handelingen zijn of haar taak kan volbrengen.”
Naast de huidige studie worden deze concepten op dit moment ingezet bij de analyse van verschillende beeldgeleide interventietechnieken en voor het opzetten van chirurgische trainingsprogramma’s. Van der Hage: “Zo draagt ons onderzoek niet alleen bij aan het verbeteren van de chirurgische zorg, maar speelt het ook een belangrijke rol in het opleiden van nieuwe generaties chirurgen.”
Wil je meer weten over reuma? Kijk dan in de rubriek Reuma van A tot Z.
